ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ (1790-1825)
Γεννήθηκε το 1790 στην Ιθάκη. Πατέρας του ήταν ο Ανδρέας Βερούσης από τις Λιβανάτες Λοκρίδος. Ο πατέρας του υπήρξε πότε συνεργάτης του Αλή πασά και πότε ληστής στην επικράτεια του και τελικά συνεργάτης του Λάμπρου Κατσώνη. Η μητέρα του, η Ακριβή Τσαρλαμπά, ήταν κόρη σημαντικής οικογένειας της Βενετοκρατούμενης Πρέβεζας, ο πατέρας της ήταν εύπορος προεστός και συνεργάτης των Ρώσων κατά τη διάρκεια του ρωσωτουρκικού πολέμου.
Ο πατέρας του Οδυσσέα αφιέρωσε την ζωή του στον πόλεμο εναντίον των Τούρκων αλλά και των πλούσιων κοτζαμπάσηδων. Συνελήφθη από τους Βενετούς, παραδόθηκε στους Τούρκους φυλακίστηκε και αποκεφαλίστηκε το 1792 στην Κωνσταντινούπολη με αποτέλεσμα ο μικρός τότε Οδυσσέας να μην προλάβει ουσιαστικά να τον γνωρίσει αφού δεν ήταν παραπάνω από 3-4 χρόνων. Η χήρα μητέρα του μετακόμισε το 1797 στη Λευκάδα. Ο ίδιος μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον δεκτικό σε προσλήψεις των νεωτερικών ιδεών που εκείνη την εποχή κυκλοφορούν όλο και ευρύτερα στα υπό δυτική κυριαρχία Επτάνησα. Καταλυτικός ήταν ο ρόλος της οικογένειας της μητέρας του καθώς και το προφίλ της στην ανατροφή του Οδυσσέα. Η οικογένεια Τσαρλαμπά ήταν από τους στυλοβάτες της γαλλόφιλης μερίδας της Πρέβεζας και έπαιξε ενεργό και ηγετικό ρόλο στην άμυνα της πόλης όταν ο Αλή πασάς επιτέθηκε και την κατέλαβε το 1798.
Το 1818 και ενώ μαθήτευε στην αυλή του Αλή πασά όπου τον είχε υπό την προστασία του χάρη στην παλιά φιλία του με τον πατέρα του, μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον δάσκαλο του Ψαλλίδα που τον έκανε να αποκτήσει συνείδηση του Ελληνισμού
Error
Παράλληλα, διδάχθηκε την πανουργία, την σκληρότητα και την καχυποψία που επικρατούσε στο σαράι. Έμαθε να είναι ανελέητος προς τους εχθρούς, να δείχνει πάντα συμπόνια στον φτωχό λαό, περιφρόνηση στους κοτζαμπάσιδες και στους παπάδες. Πάνω απ’ όλα, όμως, ήταν πατριώτης σύμφωνα με τους όρκους που είχε δώσει κατά την είσοδο του στην Φιλική Εταιρεία.
Σκοπός της ζωής του ήταν η λευτεριά του γένους σε ένα κράτος πραγματικά δημοκρατικό.
Ο Αλή πασάς φρόντισε και για την προσωπική αποκατάσταση του Οδυσσέα εξασφαλίζοντας έναν καλό γάμο, δηλαδή, να παντρευτεί την Ελένη Καρέλη που ήταν κόρη προεστού των καλαρρυτών της Ηπείρου.
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 αποτέλεσε μία από τις 3 μεγάλες στρατιωτικές μορφές που έμειναν στην ιστορία του Αγώνα, οι άλλοι δύο ήταν ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
Και οι τρεις αυτοί σπουδαίοι πολέμαρχοι εκδιώχθηκαν, αφορίστηκαν και φυλακίστηκαν.
Η Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς
Στις 8 Μαΐου 1821, σε ένα μικρό πλινθόχτιστο κτίσμα της Γραβιάς Φωκίδας, το θρυλικό Χάνι της Γραβιάς, οι έλληνες επαναστάτες, με επικεφαλής τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, έγραψαν σελίδες ηρωισμού και δόξας, επιτυγχάνοντας την πρώτη ουσιαστική νίκη τους επί των τουρκικών δυνάμεων.